ปัญหาการขับถ่ายปัสสาวะที่ผิดปกติในแมวการดูแลเรื่องการขับถ่ายปัสสาวะของน้องแมวเป็นเรื่องที่เจ้าของส่วนใหญ่มักจะละเลยความสำคัญไป แต่ทราบหรือไม่ว่า การจัดการกระบะทรายที่ไม่ดี มีโอกาสท าให้แมวเกิดอาการป่วยตามมาและเมื่อเกิดปัญหาแล้วค่อนข้างแก้ไขให้หายขาดได้ยาก

4 สาเหตุหลักที่ทำให้แมวมีปัญหาเรื่องการขับถ่ายปัสสาวะ

1. ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมและสังคม (environment)

โดยปกติแล้วแมวเป็นสัตว์ที่รักความสะอาด และต้องการสถานที่ในการขับถ่ายที่เพียงพอ โดยเฉพาะในบ้านที่มีการเลี้ยงแมวหลายตัวแมวบางตัวเลี่ยงที่จะใช้กระบะทรายร่วมกับตัวอื่น หรือไม่ชอบกระบะทรายที่ตั้งอยู่ในต าแหน่งที่ไม่เหมาะสมของบ้าน เช่น ใกล้ประตู เนื่องจากไม่มีความเป็นส่วนตัวหากในบ้านมีแมวจ่าฝูงคอยคุมอยู่ จะมีผลให้แมวตัวอื่นที่อยู่ในล าดับถัดมาของฝูงไม่กล้าใช้กระบะทรายร่วมด้วย เนื่องจากมีความกลัว จึงต้องหาสถานที่อื่นในการขับถ่ายแทน หรือแม้แต่ปัจจัยอื่นๆ เช่น กระบะทรายสกปรก มีเสียงดัง หรือมีคนคอยรบกวนขณะขับถ่ายล้วนแต่เป็นปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่มีผลทั้งสิ้น

2.พฤติกรรมในการทำอาณาเขต (marking behavior)

การปัสสาวะ ทำอาณาเขตเป็นพฤติกรรมที่พบได้เป็นปกติของแมว เพื่อทิ้งกลิ่นของตัวเองไว้ตามที่ต่างๆในบ้าน การทำอาณาเขตของแมวนั้นรวมไปถึง การใช้เล็บข่วนการถูตัวตามเฟอร์นิเจอร์ การปัสสาวะ และการอุจจาระ การเคลื่อนย้ายหรือเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมในบ้าน รวมทั้งมีสัตว์เลี้ยงใหม่ หรือมีสมาชิกใหม่ในบ้าน จะทำให้กลิ่นภายในบ้านที่แมวเคยทำอาณาเขตไว้เปลี่ยนแปลงไป ทำให้แมวเกิดความเครียดและส่งผลต่อพฤติกรรมการขับถ่ายปัสสาวะที่ผิดปกติไป

3.ปัญหาทางด้านสุขภาพ (medical cause and problems)

ปัญหาทางด้านสุขภาพ ทำให้แมวมีพฤติกรรมการขับถ่ายปัสสาวะที่ผิดปกติไปได้เช่นกัน สัตวแพทย์จำเป็นต้องตรวจร่างกายแมวโดยละเอียด รวมทั้งเก็บตัวอย่างปัสสาวะเพื่อตรวจปัญหาเรื่องของการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ รวมทั้งการตรวจเลือดเพื่อตัดปัญหาสุขภาพอื่นๆ เช่น โรคเบาหวานโรคไต เป็นต้น

4.กระเพาะปัสสาวะอักเสบแบบไม่ทราบสาเหตุ (feline idiopathic cystitis)

เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยในแมวที่มีปัญหาในการขับถ่ายปัสสาวะแมวจะมีอาการปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะกะปริบกะปรอยปวดเบ่ง หรือปัสสาวะมีเลือดปนการมีข้อแทรกซ้อนอื่นๆร่วมด้วยจะทำให้อาการของโรคมีความรุนแรงมากขึ้นเช่น การอักเสบของทางเดินปัสสาวะ ความเครียด การเปลี่ยนอาหาร เป็นต้น

การออกแบบกระบะทรายที่เหมาะสม

1. จำนวน : หลักการของจำนวนกระบะทราย คือ ต้องมีจำนวนกระบะทรายมากกว่าจำนวนแมวในบ้าน + 1 เช่น ในบ้านมีแมว 5 ตัว ต้องมีกระบะทราย 6 อัน

2. ตำแหน่ง : หลีกเลี่ยงการวางกระบะทรายไว้ใกล้กับ ชามน้ำและชามอาหาร เลือกวางกระบะทรายไว้ในตำแหน่งที่สงบของบ้าน ไม่วุ่นวาย และอยู่กระจายอย่างเหมาะสมตามบริเวณของบ้าน

3. ขนาด : ขนาดกระบะทรายที่ใหญ่จะให้ความสะดวกสบายมากกว่า โดยมากขนาดของกระบะทรายควรใหญ่กว่าตัวแมวประมาณ 1.5 เท่า บ้านที่มีแมวอายุมากควรมีทางเข้ากระบะทรายที่ไม่สูงมากนักเพื่อให้ง่ายต่อการเดินเข้ากระบะทราย

4. วัสดุปูรอง : ควรเลือกวัสดุปูรองให้เหมาะสมกับแมว สะอาด และมีความนุ่มเหมาะสม แมวบางตัวไม่ชอบวัสดุรองกระบะทรายที่มีกลิ่น สกปรกหรือเปลี่ยนสี เป็นต้น

5. การทำความสะอาดกระบะทราย : ควรมีการทำความสะอาดเปลี่ยนทรายในกระบะทรายอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง ล้างกระบะทรายทุก

เพียงเท่านี้ก็ช่วยลดอาการฉี่ไม่เป็นที่ได้แล้ว ถ้าจัดการตามนี้แล้วยังไม่หาย หรือมีอาการอื่นๆ แนะนำไปพบสัตวแพทย์เลยนะคะ